آيا مكمل‌ها براي دوندگان ضروري‌اند؟
نقش مكمل‌ها در تغذيه دوندگان
دوندگان به‌دليل فعاليت شديد بدني، نياز بيشتري به برخي مواد مغذي دارند. مكمل‌ها مي‌توانند خلأهاي تغذيه‌اي ناشي از رژيم غذايي روزمره را جبران كنند. براي مثال، ويتامين D، آهن و كلسيم در بدن دوندگان به سرعت مصرف مي‌شوند و ممكن است از طريق غذا به‌ميزان كافي تأمين نشوند. البته مصرف مكمل بايد با مشورت پزشك يا متخصص تغذيه انجام شود تا دوز مناسب تعيين گردد. مصرف بي‌رويه يا بدون نياز مي‌تواند موجب مسموميت يا اختلال در عملكرد بدن شود. برخي مكمل‌ها مانند پروتئين وي، BCAA و كراتين نيز در افزايش توان عضلاني و ريكاوري پس از تمرين مؤثرند. با اين حال، مكمل جايگزين تغذيه سالم و متنوع نيست. داشتن تعادل بين مكمل و رژيم غذايي اصولي بسيار حياتي است.
چه زماني مصرف مكمل براي دوندگان توصيه مي‌شود؟
اگر دونده‌اي در تمرينات شديد شركت دارد يا رژيم غذايي محدودكننده‌اي دارد، ممكن است به مكمل نياز پيدا كند. مثلاً گياه‌خواران يا وگان‌ها ممكن است به ويتامين B12 و آهن نياز داشته باشند. كم‌خوابي، استرس، تمرينات فشرده و بيماري‌ها نيز مي‌توانند نياز بدن به مواد مغذي را افزايش دهند. در اين شرايط، استفاده هدفمند از مكمل‌ها مي‌تواند مفيد باشد. پزشك با بررسي آزمايش‌هاي خون و وضعيت بدني مي‌تواند مشخص كند كه دونده به چه مكملي نياز دارد. استفاده از مكمل بدون بررسي مي‌تواند بي‌فايده يا حتي مضر باشد. زمان مصرف نيز اهميت دارد؛ مثلاً مصرف پروتئين بعد از تمرين به بازسازي عضلات كمك مي‌كند. مهم است كه دوندگان نسبت به نياز بدن خود آگاه باشند.
مكمل‌هاي رايج براي دوندگان
برخي مكمل‌ها ميان دوندگان محبوب‌تر هستند. پروتئين وي براي ساخت و ترميم عضلات بعد از دويدن كاربرد دارد. آهن، به‌ويژه در زنان، براي جلوگيري از كم‌خوني و حفظ انرژي بدن مهم است. الكتروليت‌ها مثل سديم، پتاسيم و منيزيم به تعادل مايعات بدن كمك مي‌كنند. ويتامين D و كلسيم براي تقويت استخوان‌ها حياتي‌اند. امگا 3 نيز خاصيت ضد التهابي دارد و مي‌تواند به كاهش درد عضلاني كمك كند. BCAA (آمينو اسيدهاي شاخه‌دار) در كاهش خستگي و بهبود عملكرد نقش دارند. مصرف اين مكمل‌ها بايد به‌صورت اصولي و تحت نظر متخصص باشد. كيفيت برند نيز در انتخاب مكمل‌ها اهميت دارد.
مضرات احتمالي مصرف نادرست مكمل‌ها
مصرف بيش‌ازحد يا ناآگاهانه مكمل‌ها ممكن است به بدن آسيب بزند. آهن زياد ممكن است باعث مشكلات گوارشي يا آسيب به كبد شود. ويتامين‌هاي محلول در چربي مثل A، D، E و K در صورت مصرف زياد در بدن تجمع مي‌يابند و عوارضي به همراه دارند. برخي مكمل‌هاي انرژي‌زا يا چربي‌سوز داراي تركيبات محرك هستند كه مي‌توانند باعث تپش قلب يا بي‌خوابي شوند. مكمل‌هاي بدون مجوز يا با كيفيت پايين ممكن است آلوده به مواد ممنوعه يا ناسالم باشند. به همين دليل هميشه بايد از برندهاي معتبر و با مشورت پزشك خريد كرد. آگاهي از تركيبات مكمل و خواندن برچسب آنها الزامي است. نبايد به‌دليل تبليغات وسوسه شد.
جايگزين‌هاي طبيعي مكمل‌ها براي دوندگان
در بسياري موارد مي‌توان مواد مغذي مورد نياز دوندگان را از طريق غذاهاي طبيعي دريافت كرد. مثلاً گوشت قرمز، اسفناج و عدس منابع خوبي از آهن هستند. لبنيات، تخم‌مرغ و ماهي ويتامين D و كلسيم را تأمين مي‌كنند. موز و سيب‌زميني سرشار از پتاسيم‌اند. براي دريافت پروتئين نيز منابعي مانند مرغ، ماهي، تخم‌مرغ و حبوبات پيشنهاد مي‌شود. روغن ماهي يا بذر كتان امگا 3 دارد. تغذيه متنوع و متعادل در كنار خواب كافي و تمرين اصولي، بسياري از نيازهاي بدن را تأمين مي‌كند. با پيروي از برنامه غذايي مناسب، گاهي اصلاً نيازي به مكمل نيست. اولويت بايد هميشه با تغذيه طبيعي باشد.
برچسب: ،